Forbes Kazakhstan Youtube-арнасында ForteBank басшысы Бекжан Пирматовпен сұхбат 

Forbes Kazakhstan Youtube-арнасында қаржы шолушысы Меруерт Сәрсенованың ForteBank басшысы Бекжан Пирматовпен сұхбаты жарық көрді. 
Негізгі дәйексөздер: 
 
❞ Қазір корпоративтік табыс салығын (КТС) 25%-ға дейін ұлғайту, банктік қызметтерге қосылған құн салығын (ҚҚС) енгізу және мемлекеттік облигациялар бойынша салық жеңілдіктерін жою талқылануда. Бұл клиенттер үшін банктік қызметтердің қымбаттауына әкеледі және инвесторлардың мемлекеттік облигацияларға деген қызығушылығын төмендетеді. Оның орнына, мен "үстеме пайдаға біржолғы салықтар" қолданылатын дамыған елдердің тәжірибесіне сүйенуді ұсынамын. 
 
❞ Соңғы екі жылда ForteBank несие портфелі 2 есе өсті. Автокредиттер мен ШОБ үшін онлайн-кредиттер белсенді дамуда. Forte - ірі бизнес пен ШОБ-ты несиелендіретін еліміздегі екінші ірі банк. Соңғы 3 жылда біз бизнесті несиелендіруді негізгі бәсекелестерімізге қарағанда тезірек арттырдық. 
 
❞ Альянс Банк, Темір Банк және Forte Bank біріктірілгенде, мажоритарлық акционер Болат Өтемұратов "кішкентай" Forte-мен біріктірілген 2 шығынды банкті алды. Бірігуден кейінгі алғашқы жылдары банкирлер мұраға қалған портфельді "тазартумен" айналысты. 
 
❞ Біз қызметкерлердің мотивациялық бағдарламалары мен жалақы шарттарын қайта қарастырдық және ең жақсы шарттарды ұсынатын топ 30-40 компанияға жақындадық. Сондай-ақ қызметкерлерді оқыту шығындарын айтарлықтай арттырдық. Осы өзгерістердің барлығы кадрлардың тұрақтамауын төмендеуіне әкелді. 
 
Сұхбатты көру үшін сілтеме бойынша өтіңіз: [https://www.youtube.com/watch?v=MMGvQ9TJQY4](https://www.youtube.com/watch?v=MMGvQ9TJQY4)

ForteBank басшысы - салық ставкаларын көтеру, қайталама санкциялар тәуекелдері және ЕДБ арналған жаңа заң туралы 

Kazakhstan Growth Forum алаңында кезекті рет Қазақстанның іскерлік элитасы бас қосып, елдің кәсіпкерлікке тартымдылығы, экономикалық өсім және компаниялардың бетпе-бет келіп отырған қиындықтары талқыланды.

Панельдік сессиялардың бірі Қазақстанның 2029 жылға дейін ЖІӨ-ні екі еселеу мүмкіндігіне арналды.
 
"РАКУРС" экономикалық талдау орталығының директоры Ораз Жандосов бұл межеге қол жеткізу қиын деп санайды, себебі қазіргі инфляция деңгейі мен экономикалық үрдістер бұл мақсатқа жетуге кедергі болмақ.
 
«Егер қандай да бір керемет өзгеріс болса, Қазақстанның қазіргі ресурстарын ескеріп, ЖІӨ-ні екі есе арттыру ықтимал болар еді. Бірақ бүгінгі жағдайға қарасақ, менің ойымша, бұл қол жетімсіз болып тұр», – деп түсіндірді экономист.
 
Aitas Group агрохолдингінің акционері Серік Толықпаев өз пікірін өзгерткен жоқ. Ол 2023 жылдың күзіне дейін Қазақстан ЖІӨ-нің 3,5% өсетінін болжаған еді.
«Меніңше, біз осы межеге жақындаймыз. Өйткені біз ештеңені өзгертпей, жаңа нәтижеге жетеміз деп күтудің қажеті жоқ», – деді кәсіпкер.
 
ForteBank басшысы Бекжан Пірматов та бұл мақсаттың қиын екенін растады. Оның айтуынша, Қазақстанда өсімге арналған салалар көп емес.
«Біз клиенттер тарапынан белсенді инвестициялардың болмауын көріп отырмыз, тек кейбір жағдайларда шағын және орта бизнес несие субсидиялау арқылы жобаларды қаржыландырады. Бірақ мұнда тағы бір мәселе бар: субсидиялар жылдың ортасында аяқталып қалады да, инвестициялар тоқтап қалады.
 
Олардың көмегінсіз қосымша инвестиция құйылатын секторлар өте аз. Дегенмен, өсім байқалатын бірнеше сектор бар», – деп түсіндірді банкир.
Олар ішінде мемлекеттік шығындар мен сауда бар. Бұрын бүкіл өңірді Ресейден қызмет көрсеткен кейбір сауда компаниялары Қазақстанға қоныс аударды, бұл қоймалар мен логистикаға қосымша сұраныс туғызды. Бірақ Бекжан Пірматовтың пікірінше, бұл өсім ЖІӨ-ні екі есе арттыруға жеткіліксіз.
 
Alina компаниялар тобының негізін қалаушы Ерлік Балфанбаев басқалардан өзгеше пікірде. Ол Қазақстанда саяси ерік-жігер мен реформалар болған жағдайда ЖІӨ-ні екі есе арттыру мүмкін деп санайды. Бірақ егер бұл жүзеге аспаса, онда әріптестерінің пікірімен келісетінін айтты: «ЖІӨ-нің екі есе өсуін күтуге болмайды».
 
Tele2/Altel компаниясының бас директоры Сергей Назаренко 2029 жылға дейін ЖІӨ-ні екі еселеу туралы ойларын ортаға салып, бұл тек мемлекет үшін ғана емес, сонымен қатар жеке компаниялар үшін де үлкен сынақ екенін атап өтті. «Мен үшін, компанияның бас директоры ретінде, мәселе практикалық тұрғыда – біз өз кірісімізді екі есе арттыра аламыз ба? Бірақ мен түсінемін, бұл екі еселеу – бұл үлкен сынақ және оны жүзеге асыру өте қиын. Кейбір салаларда, индустрияларда бұл мүмкін. Бірақ елдің ауқымында – бұл өте өршіл және өте қиын мақсат», – деп толықтырды ол.
 
Пайданы екі еселеу мүмкін бе? Technodom Operator негізін қалаушысы Эдуард Кимнің пікірінше, бұл мақсатқа жету үшін үлкен күш-жігер мен инвестициялар қажет. «Дұрыс, ұзақ мерзімді стратегияны құру өте маңызды. Екінші фактор – технологиялық бизнесті дамытатын адамдар өте аз. Біз осы қиындықпен бетпе-бет келіп отырмыз, сол себепті қызметкерлерді біртіндеп жинап жатырмыз. Команда болмаса, табысты бизнес те болмайды», – деп түсіндірді кәсіпкер. 
 
Technodom Operator негізін қалаушысының айтуынша, электроника – ең жақсы бизнес саласы емес. «Бұрын 20 дүкеніңіз болса, тағы 20 ашсаңыз, кірісті екі есе арттыратын едіңіз. Бірақ қазір 40 дүкеніңіз болса да, кіріс 20 дүкендегідей қалады. Бизнестің жағдайы осындай қатал болды», – деп қосты Эдуард Ким.
 
Спикерлер Қазақстандағы қазіргі инвестициялық климатты қаңтар оқиғасына дейінгі жағдаймен салыстырды. Кейбіреулер жақсарғанын байқаған, ал басқалары керісінше, нашарлағанын атап өтті немесе ешқандай өзгерісті байқамаған.
 
Ораз Жандосов цифрландыру процестерінде, мемлекет пен бизнес арасындағы қарым-қатынастарда кейбір оң өзгерістер бар екенін атап өтті. Кейбір салаларда заңнаманың жақсарғанын да көріп отырмыз, деді экономист. Алайда, кері тенденциялар да байқалады. Сонымен қатар, Ораз Жандосов үкімет пен бизнес арасындағы диалогтың нашарлағанына және мемлекеттің нақты стратегиясының болмауына назар аударды.
 
Серік Толықпаев Қазақстанда алдағы 5-20 жылға арналған инвестициялық саясатқа стратегиялық көзқарастың жоқтығын растады. «Меніңше, Ораз Әлиұлы үкімет пен бизнес арасындағы қарым-қатынастарды өте жұмсақ сипаттады, бұл мәселенің өткірлігі мүлде басқа. Мәселе заңнамалық шешімдердің қабылданбауында емес, үкімет тарапынан біз ешқандай айқындықты сезінбейтінімізде. Ал белгісіздік жағдайында инвестициялық белсенділік төмендейді. Сол себепті популистік, уақытша шешімдерге байланысты елге инвестиция құю керек пе, тәуекелдер қандай деген сұрақтар туындайды. Сондықтан, менің ойымша, инвестициялық климат нашарлауға бет бұрған, бұл ұзақ мерзімді тренд», – деп түсіндірді кәсіпкер.
 
Сергей Назаренко, телекоммуникация саласындағы жағдайды бағалай отырып, өздерінің жағдайы біршама жақсырақ екенін атап өтті.
«Цифрландыру мен заманауи технологияларды дамытуға мемлекеттік инвестициялар басымдық болып табылады. Біз осы шаралардың нақты нәтижесін көріп отырмыз және бұл бізге көбірек әрі тезірек инвестициялауға ынталандырады», – деп есептейді телеком компаниясының басшысы.
 
Сонымен қатар, оның айтуынша, телеком нарығында кедергілер әлі де бар. Мысалы, «желіні салу үшін радиофобтармен күресу, қажетті рұқсаттарды алу керек, бұл көп уақытты талап етеді. Соның салдарынан салынған ақша тек 6-12 айдан кейін ғана табыс әкеле бастайды.
 
Шетелдік инвесторлар үшін Қазақстандағы инвестициялық климат соңғы бірнеше жылда жақсарды, деп есептейді Бекжан Пирматов. Оның ішінде саяси тұрақтылық пен санкциялық текетірестер жағдайында елдің икемді әрекет ете білу қабілеті де маңызды рөл атқарады. Алайда, ішкі инвесторлар үшін әлі де кейбір теңсіздіктер бар. «Банк ретінде біз әлеуметтік бағыттағы мәселелердің көбейгенін байқаймыз. Мемлекет кімге несие беру керек екенін, қалай қайта құрылымдау керек екенін, біздің бейінді емес активтерімізді қалай сату керектігін реттеуге тырысады. Яғни, нарықтық жағдайда шешілуі тиіс мәселелерге араласу деңгейі артып келеді. Бұл жерде біз кейбір теңсіздіктерді байқап отырмыз. Бірақ 2022 жылға дейінгі бизнеске кедергі келтірген факторлар әлі де өз күшінде – экономикадағы мемлекеттік компаниялардың үлкен үлесі сақталуда», – деп қосты ол.
 
Ерлік Балфанбаев соңғы 2-3 жылмен салыстырғанда инвестициялық климатта айтарлықтай өзгерістерді байқамағанын айтты.
«Позитивті нәрселер бар. Міне, әріптестер цифрландыру туралы айтты. Коррупциялық қысым біртіндеп азаюда: билікке жаңа көзқарасы бар жастар келіп жатыр. Бірақ, біздің компанияға үлкен кедергі келтіретін нәрсе – ол 25-30 жас аралығындағы адамдардың тек білімсіздігі емес, жалпы сауаттылығының төмендігі», – деп атап өтті Alina компаниясының негізін қалаушы. Оның айтуынша, бұл үлкен тежегіш фактор болып табылады.
 
Панельдік сессияны қорытындылай келе, кәсіпкер Арманжан Байтасов ЖІӨ-ні екі еселеу мақсатын «жақсы және жоғары» деп атап өтті, бірақ оны жүзеге асыру үшін нақты жол картасы мен нақты әрекеттер қажет екенін айтты.

Қазақстанның іскерлік элитасын не толғандырады?

Мұнда жеті елден келген заманауи және концептуалды суретшілердің 130-дан астам туындылары ұсынылған

Forte Kulanshi Artspace өнер галереясында "Qazyna Araly" көрмесі ашылды. Мұнда Қазақстан, Қырғызстан, Австрия, Бельгия, Германия, Нидерланды және Пәкістаннан келген заманауи және концептуалды суретшілердің 130-дан астам туындылары ұсынылған. Көрменің кураторлары – Лейла Махат пен Жанна Асанова. 
 
Жоба заманауи өнерді насихаттауға және зергерлік өнерді қабылдау шекараларын кеңейтуге бағытталған. Бұл көрермендерге бұйымдардың әлеуметтік беделді атрибут және денені безендіру ғана емес, сонымен қатар философиялық және мәдени идеялардың көрінісі ретінде қызмет ете алатындығына жаңа көзқарас ұсынады.
 
"Концептуалды зергерлік өнер қазақстандық өнер сүйер қауымға, мысалы, басқа елдердегідей кеңінен танымал емес. Бұл жаңа жанр Батыс Еуропада өткен ғасырдың ортасында дүниеге келген. Авангард, жаңа пәнаралық жанрлардың пайда болуы, белсенді әлеуметтік процестер, жаңа ағымдардың пайда болуы - осындай қарбаласқа толы уақытта суретшілер мен зергерлер тек кескіндеме, мүсін және графика тұжырымдамалық болуы мүмкін еместігін түсінді. 
 
Өнердегі осы жаңа жанрдың әрбір туындысы - манифесттің бір түрі. Суретшінің нені меңзеп отырғанын түсіну үшін Сіз біржақтылықты алып тастап, өзіңізді тыңдауыңыз керек, эмпатияға - авторлардың эмоцияларын сезіну және түсіну қабілетіне бейімделу қажет", - деп "KULANSHI " қазіргі заманғы өнер орталығының кураторлық кеңесінің төрағасы **Лейла Махат** көрменің ашылуында сөз сөйледі. 
 
Көрме келушілер үшін 12 қазанға дейін ашық. Жұмыс режимі: күн сайын 10:00-ден 20:00-ге дейін. Мекен-жайы: Астана қаласы, Достық көшесі 8/1.

Forte Kulanshi Art Space Qazyna Araly көрмесін ұсынады

2024 жылғы 13-20 қазан аралығында өтетін Алматыдағы ATP 250 бірінші турнирінің ТОП-ойыншыларының тізімі белгілі болды. 

Өтінім парағын ATP 250 Astana open 2023 турнирінің финалисті американдық Себастьян Корда (15 АТР), американдық Фрэнсис Тиафо (16 АТР), чилилік Алехандро Табило (22 АТР), ресейлік Карен Хачанов (23 АТР), француз Артур Фис (25 АТР) және қазақстандық Александр Бублик (27 АТР) басқарады. 
 
Қазақстанның оңтүстік астанасында сондай-ақ итальяндық Флавио Каболли (32 АТР), чех Томас Махач (35 АТР), өткен жылғы ATP 250 Astana Open чемпионы француз Адриан Маннарино (46 АТР), венгриялық Фабиан Марожан (49 АТР), әлемнің бұрынғы тоғызыншы ракеткасы итальяндық Фабио Фоньини және басқалар ойнайды. 
 
Беделді турнирде Қазақстанның намысын ұлттық құраманың көшбасшысы Александр Бубликтен басқа Александр Шевченко, Михаил Кукушкин, Тимофей Скатов, Бейбіт Жукаев және Денис Евсеев, жұптық разрядта Александр Недовесов қорғайтын болады. 
 
"Біз биылғы жылы жиналған ойыншылардың құрамына ризамыз, өйткені олар осы маусымда жақсы өнер көрсеткен өте күшті теннисшілер. Биылғы жылы үздік ойыншыларды шақыру өте қиын болар еді, өйткені Синнер, Алькарас, Джокович, Медведев және Надаль сияқты үздік 6 ойыншы Сауд Арабиясындағы көрме турнирінде ойнайды. Онда олар үлкен қаржылық пайда көреді, өйткені Сауд Арабиясы турнирінің жалпы жүлде қоры, соның ішінде теннисшілердің кепілдіктері 15 миллион АҚШ долларын құрайды. Әрине, біз мұндай ақшаны ойыншыларды тартуға жұмсамаймыз, өйткені біздің басымдығымыз - қазақстандық жасөспірімдерді дамыту", - деп атап өтті Қазақстан теннис федерациясынан турнирдің ресми өкілі Юрий Польский. 
 
"ForteBank" ATP250 демеушілерінің бірі болып табылады.

Үздік 30 ойыншының алтауы ATP 250 Almaty Open турнирінде ойнайды 

2 қыркүйекте бүкіл ел бойынша 360 мың бірінші сынып оқушысы Қазақстанның 7 859 мектебінің бірінің табалдырығын аттады. Жылдар бойы алған білімдері, оқуы олардың болашағын анықтайды. Бірақ мектептегі бағалар туралы емес, біздің балаларымыз алған білімдерін іс жүзінде қаншалықты қолдана алатындығы туралы сөйлесейік.
 
Функционалдық сауаттылықты бағалау - білімді практикада қолдана білудің ғылыми анықтамасымен PISA жобасы шеңберінде экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы (ЭЫДҰ) айналысады. Ол әлемнің 81 елінде, соның ішінде Қазақстандағы 15 жастағы мектеп оқушыларына тестілеу жүргізеді. Тестілеу математиканы – нақты есептерді шешу үшін математикалық тәсілдерді қолдана білу; оқу – оқылған мәтінді толық түсіну қабілеті; және жаратылыстану ғылымдары - табиғат заңдарын дұрыс қолдана білуді қамтиды. Біздің еліміз – 62-ші орында. Бірақ біз Қазақстанның әртүрлі өңірлерінің көрсеткіштерін басқа елдердің нәтижелерімен салыстыруды ұйғардық:
 
**Оңтүстік астанасы - Солтүстік колориті бар білім.** 
Алматы - қазақстандық білім берудің көшбасшысы. Білім сапасы бойынша қаланы Исландиядағы орта мектеппен салыстыруға болады. Алматы елдерінің жалпы рейтингінде дәл ортасында 40 орын алуы мүмкін еді. Мұнда ең жақсы нәтижелер математика және жаратылыстану ғылымдары бойынша көрсетілді, онда Алматы оқушылары Түркия мен Словакияны қуып жете жаздады. Дегенмен, оқу сәл нашар. 
 
**Балқан дуэті: Астана және Қостанай облысы бір нотада.** 
Астана мен Қостанай облысының оқушылары білім деңгейі бойынша Сербияға сәйкес келеді. Астана еліміздегі барлық бағыттар бойынша, әсіресе математика мен жаратылыстану ғылымдарында ерекше орын алады. Қостанай облысы математикадан сәл төмен, бірақ оқу бойынша тамаша нәтижелерді көрсетеді.
 
**Олимпиадалық тәсіл: Солтүстік Қазақстан облысы және грек білімі.** 
Солтүстік Қазақстан облысында оқушылардың білім сапасы бойынша білім Греция деңгейіне сәйкес келеді. Оқу бойынша облыс оқушылары БАӘ көрсеткіштеріне жетеді. Туризм саласындағы білім берудің даму перспективалары туралы ойлану керек.
 
**Трансильвандық дәлдік: Шығыс Еуропа стандарттары бар Шығыс Қазақстан облысы.** 
Шығыс Қазақстан облысы Румыниямен салыстыруға болатын білім деңгейін көрсетеді. Бұл сала жаратылыстану ғылымдарының жетістіктерімен ерекшеленеді, онда нәтижелер Грециядан асып түсті және Чили деңгейіне жетті, сонымен қатар оқу бойынша ел бойынша 5-ші орында. Алайда математикада аздап артта қалушылық бар. 
 
**Катар Ертісте: Павлодар облысы және мұнай стандарттары.** 
Павлодар облысы Катармен салыстыруға болатын нәтижелерді көрсетуде. Алайда, оқу - бұл аймақ бұл бағыттағы көшбасшы Қостанай облысынан едәуір артта қалған.
 
**Дунай стандарты: Орталық Қазақстан бір байламда.** 
Қарағанды, Ақмола, Ақтөбе және Батыс Қазақстан облыстары шығыс еуропалық білім беру блогына біріктіріледі. Білім сапасы бойынша оларды Болгария мен Молдовамен салыстыруға болады. Ақмола облысы математикада, Қарағанды облысы оқуда мықты, ал жаратылыстану ғылымдарында олар шамамен бір деңгейде.
 
**Латын Америкасы векторы: Алматы, Атырау және Жамбыл облыстары.** 
Алматы облысында мектеп дайындығының жалпы деңгейі Колумбияға, ал Атырау және Жамбыл облыстарында – Бразилияға сәйкес келеді. Бұл ретте Алматы облысы оқушыларға Чили математикасын, Гватемала оқуын және моңғол ғылымын ұсынуға дайын. Атырау облысында математика Баку деңгейінде, оқу Моңғолия деңгейінде, ал жаратылыстану ғылымдары Черногория деңгейінде. 
 
**Азия ритм: Қызылорда облысы және Шымкент.** 
Қызылорда облысында математикамен ең жақсы жағдай – Катар деңгейі, жаратылыстану ғылымдары бойынша облыс Ямайкаға жақын, ал оқу бойынша – Эль-Сальвадорға жақын. Шымкент еліміздің басқа миллионер қалаларынан, әсіресе математикадан айтарлықтай артта қалып отыр, онда ол соңынан үшінші орында тұр.
 
**Білім қиылысында: Түркістан облысы және білім беру мәселелері. **
Түркістан облысы мектеп білімінің барлық бағыттары бойынша ел бойынша соңғы орында. Жағдайды жақсартуға көмектесу үшін елдің солтүстігіне Жазғы білім беру турларын ұйымдастыру туралы ойлану керек шығар, өйткені Шымкент бұл тұрғыда өңірлік көрсеткіштерге айтарлықтай әсер ете алмайды.

Жаңалықтар

Хабарландырулар