Как защитить себя от мошенников

Алданып қалма!

Өзіңді қалай қорғауға болады?

Барлық аккаунттарыңызға (интернет-банкинг, пошта, әлеуметтік желілер, мессенджерлер және т.б.) екі факторлы сәйкестендірме орнатып алыңыз.

Күмән туғызатын сайттарға кірмеңіз. Көбіне ондай сайттар вирустардың көзі болып келеді.

Интернет-банкингті қолданып жатқанда басқа интернет-сайттармен қатар жұмыс жасамаңыз. Алдымен міндетті түрде ағымдағы сессияны аяқтаңыз.

Қауіпсіздік сертификаты (http) жоқ сайттарды қолданбаңыз. Сайт TLS шифрлаумен қорғалғанына көз жеткізіңіз (мекен-жай жолының сол жағында жабық құлпы тұру керек).

Көпшілік орында болсаңыз немесе ашық, бәріне ортақ WI-FI желісін қолданып жатсаңыз интернет-банкингпен жұмыс жасамаңыз. Сонымен қатар пошта мен мессенджерлер арқылы ештеңе сатып алмаңыз және аса маңызды ақпаратты біреуге хабарламаңыз.

Растығына сенімді болмасаңыз QR кодтарды сканерлермеңіз. QR кодпен төлем жасар алдында банк қосымшасының хабарламасы арқылы сатушының, төлеп жатқан соманың шынайылығына көз жеткізіңіз.

Group 2087329006.png

Пошта немесе мессенджерлер арқылы бейтаныс адамдардан келген сілтемелерге өтпеңіз. Бейтаныс, күмән туғызатын e-mail мекен-жайлардан келген хаттарды ашпаңыз. Ондай хаттардан салымдарды жүктемеңіз, ашпаңыз. Мұра, сыйлық алу жайлы хабарлайтын сілтемелерге өтпеңіз.

Group 2087329008.png

Басайын деп жатқан сілтемені әрдайым тексеріңіз, сайттың атында немесе мекен-жайында әріптер ауысып тұрған жоқ па екен. Кейде жалған сайттар шынайы сайттардың дизайнын толықтай қайталап алады, бірақ сілтеменің мекен-жайы басқа болып тұрады.

Group 2087329010.png

Әлеуметтік желіге жеке және мекен-жай, суреттер, жобалардың сипаттамасы бар корпоративтік ақпаратты салмаңыз. Телефон нөмірін, e-mail немесе жеке ақпарат талап ететін желілік викториналарға, ойындарға, сауалнамаларға, марафондарға қатыспаңыз. Әлеуметтік желілерде шектеу параметрлерін орнатып қойыңыз. Мысалы, пікір жазуға, суреттерді қарауға шектеу қою/тыйым салып қою.

Group 2087329011.png

Егерде стандартты емес хаттар келіп жатса, құрылғыңыз бір түрлі немесе әдеттен тыс жұмыс жасап тұрса, құпиясөз, пин немесе ОТР-кодтарды сұрайтын орынсыз терезелер шығып жатса - дереу құрылғыны өшіріп, қызмет көрсететін менеджерге хабарласыңыз.