Алаяқтармен күрес: банктегі ақшасынан айырыла жаздаған адамдардың басынан өткені

Технология қарыштап дамығанымен, өкінішке қарай, бүгіндері сонымен байланысты алаяқтық жағдайлары да жиілей түсуде. Бұл арадағы іс-қимыл жағдайлары өте ұқсас, ал шығындар көлемі сан миллионға айналып шыға келуі ықтимал. Мұндай алаяқтықтың алдын ала жолын кесуге болады, егер қоңырау шалған адаммен арадағы әңгімені кілт үзсеңіз немесе банкке хабарласып, басыңыздан өткен жағдайды баяндап берсеңіз.

Бүгінгі мақаламызға ақшасынан айырылып қала жаздаған банк тұтынушыларының басынан өткен жағдайлары арқау. Сондықтан онымен танысып қана қоймай, тамыр-таныстарыңызбен де бөлісе отырыңыздар. Сонда қоғам алаяқтардың қалай әрекет ететінін жақсы түсініп, алдын ала қам жасай алады. Мәселен, ForteBank осындай жағдайға тап болған тұтынушыларына қалай көмектескенін айтып берді. Сондай-ақ бұл мақалада жалпы филиалдардағы менеджерлерге бастан өткен оқиғаны айна-қатесіз жеткізу неге маңызды екенін түсіндіре кететін боламыз.

**Гипноз және 7 млн теңге**

Бүгінгі таңда банк қызметкерлеріне тұтынушыға сауатты қызмет көрсетіп қана қоймай, психолог болуына да тура келіп жатады. Мәселен, бірде Forte банктің тұрақты клиенті бөлімшеге келіп, депозитте жатқан барлық ақшасын шұғыл шешу керектігін айтқан, онда да анау-мынау емес, бақандай 7 млн теңгені. Оның үстіне тұтынушы гипнозға түскендей өзін біртүрлі ұстаған. Ол қатты қобалжып, телефонмен сөйлесіп, менеджердің әдеттегі сұрақтарына жауап бермеген, тек "ақшамды бер" дей берген. Соның алдында ғана оның ұлы банкке қоңырау шалып, әкесі телефонға жауап бермей жатқанын және оның басқа банктегі депозиттен ақша шешкенін ескерткен.
Банк қызметкерлері "техникалық ақаулар орын алды" деген желеумен депозитті уақытша бұғаттауға мәжбүр болды. Ал бұл уақыт клиенттің туыстарының банк бөлімшесіне келіп жетуі үшін жақсы жағдай тудырды. Олар өз кезегінде ер адамды сабырға шақырып, қоңырау шалып жатқан алаяқтар екенін және өздеріне ешқандай қауіп төніп тұрмағанын айтты. Міне, осыдан кейін ғана тұтынушы телефонды үстел үстіне қойып, бұған дейін киберқылмыскерлердің ықпалында болғанын бір-ақ ұқты.

**Миллионды айтып, бопсалау**

Алаяқтардың тұзағына әркімнің түсу қаупі бар, әсіресе қылмыскерлер оның жақындарына, достарына немесе банктегі жинағына қауіп төніп тұрғанын айтып, есін шығарса. Қостанай қаласының тұрғыны осындай жағдайға тап болған. Ол 3 миллион теңге несие тіркетіп, оны үшінші тұлғалардың шоттарына аудару үшін Forte бөлімшесіне бас сұғады. Тұтынушы пәтерін жөндеу үшін қаражат керек екенін айтқанына қарамастан, банк қызметкерлері бұл арада бір шикілік барын аңғарады. Сөз барысында оған өзін Ұлттық банк пен полиция қызметкерлері ретінде таныстырған адамдар қоңырау шалғаны белгілі болды. Олар оның атына несие рәсімделіп жатқанын айтып сендіріп, ақшасын жаңа несие алу арқылы "қорғауды" ұсынған. Банк менеджерлері бұл алаяқтар екенін айтып, жағдайды жақсылап түсіндіріп, несиені алдыртпаған. Соның арқасында өзгелер үшін тұтынушы қарызға белшесінен батпады.

**Махаббат па, ғадауат па?**

Алаяқтар адамға жақын сезім - махаббатты да ұтымды пайдаланады. Иә, қалай дейсіз бе? Мысалы, қарағандылық келіншек Қазақстанға тезірек жетуі үшін жолына деп сүйіктісіне ақша аудару мақсатында Forte филиалы қызметіне жүгінген. Бірақ ол ұсынған шетел ел азаматының реквизиті емес Қазақстан тұрғынынікі болып шықты. Менеджер егер ақша шынымен де шетелдік азаматқа жолдануы керек болса, онда реквизиттер де сол шет елдікі болуы керектігін түсіндірді. Сөйтсе келіншектің ер адаммен танысу сайтында танысқаны және оның жекелей кездесу үшін Қазақстанға келгісі келетіні белгілі болды. Бірақ билет алуға  ақшасы жоқ екенін айтқан ол сүйіктісінен қарызға ақша бере тұруды сұрапты. Жеме-жемге келгенде менеджерлер оған ақша жібере алатынын, бірақ ол шетелдік күйеу жігітке емес, қазақстандық банктегі бір шотқа түсетінін, содан кейін оған алаяқтар малданатынын жеткізді. Расында, бейтаныс адамға ақша жібермеуге тырысу керек, тіпті "күйдім-жандым, сүйдім" деп ант берсе де. Шындығында, ол сіздің ақшаңызға көз тіккен алаяқ болып шығуы мүмкін. 

**Банктен тыс жердегі оқиға**

Тек банкте ғана емес, одан тыс жерлерде де Forte менеджерлері адамдарға көмектесуге тырысады. Бірде жұмыстан кейін Екібастұздағы Forte банктің кассирі дүкенге бас сұғады. Ол әрі-сәрі сатушылардан әріптестерінің бірі дәретханаға кіріп, есігін тарс бекітіп алғанын, сырттағыларға жауап қатпағанын естиді. Бастысы, оған телефон арқылы біреулер хабарласқан. Банк қызметкері бірден қоңырау шалған алаяқтар екендігіне күдіктеніп, өз көмегін ұсынады. Ол бірден полицияға қоңырау шалып, сатушының жағдайдың қауырт екенін түсінуі үшін телефон дауысын қаттыға қояды. Полицей сөзі әйелге әсер етіп, ол ақыры есікті ашады. Сөйтіп банк қызметкері екеуі бөлімшеге қайта оралады. Сол арада олар бірге алаяқтардың нөмірлерін бұғаттатады. Әйел алаяқтардың нұсқауы бойынша телефонына екі зиянды қосымшаны жүктеп үлгеріпті, бірақ оларға тіркелмеген екен.

**Әрқашан жадыда болуы тиіс маңызды нәрсе**

Forte менеджерлері клиенттерге алаяқтардың қармағына түспеу үшін негізгі ережелерді үнемі еске салады. Барлық Қазақстан азаматтары мынаны білгені маңызды:

•	Егер сізге ҰҚК, Бас прокуратура, Ұлттық банк және т. б. ресми орган қызметкерлері қоңырау шалса, әңгімені бірден үзіңіз;
•	AnyDesk, TeamViewer және өзге де осыған ұқсас қосымшаларды жүктемеңіз, өйткені олар телефондар мен компьютерлерге, содан кейін Сіздің жеке ақпаратыңызға, әсіресе қаржылық ақпаратқа қашықтан қол жеткізуге мүмкіндік береді;
•	Беймәлім сілтемелерді баспаңыз, дауыс беруге де қатыспаңыз;
•	Егер жақын адамдарыңыз немесе достарыңыз мессенджерлерден қарызға ақша сұраса, оларға қоңырау шалып, телефон арқылы мұны пысықтап алыңыз, олардың алаяқтар емес екеніне көз жеткізгеніңіз жөн. Көбінесе аккаунттар жиі бұзылады;
•	Телефоныңызға келіп түскен SMS-кодтарды ешкімге, тіпті банк қызметкерлеріне де бермеңіз. Олардың бұл ақпаратты сұрауға құқығы жоқ;
•	 Әрқашан банкке тікелей қоңырау шалыңыз немесе бөлімшеге барыңыз, ақпаратты нақтылау немесе алаңдаушылықтарыңыз бойынша менеджерлер қызметіне батыл жүгіне беріңіз;
•	Алаяқтардың міндеті - адамды мүмкіндігінше қорқытып, дегбірін қашыру, солайша несиені тезірек рәсімдеу немесе депозиттегі ақшаны алу, ақша аударту немесе барлық жеке мәліметтерді бердірту үшін асықтыру, сондықтан олардың ықпалына түсіп қалып жүрмеңіздер.


Миллиондаған теңгелерге арналған оқиғалар, немесе банктер клиенттерді алаяқтардан қорғау үшін қалай әрекет етеді

қағаз ақшаның дәуірі аяқталды ма?

Бүкіл әлемде төлем саласында ауқымды өзгерістер орын алуда. COVID-19 пандемиясы электрондық коммерция мен жанасусыз төлемдерге көшу үдерісін тездете түсті, ал қолма-қол ақша біртіндеп күнделікті қолданыстан шығып жатыр. 

Біздің еліміз бұл трендті белсенді түрде қолдауда. 2020 жылдан бастап қолма-қол ақшасыз транзакциялар көлемі 5,5 есе өсіп, 2024 жылдың 8 айында 100 трлн теңгеге жетті. 2022 және 2023 жылдары жыл сайынғы өсім 40%-тен асты, ал биыл 15%-ке дейін баяулағанына қарамастан, 17%-ке тең орташа әлемдік өсу қарқынына жақындады.

Негізгі үлес, яғни қолма-қол ақшасыз төлемдердің 80% - интернет және мобильді құрылғы арқылы жасалатын төлемдер: 82 трлн теңге сомасына 4,4 млрд транзакция, бір транзакция үшін орташа чек - 18,8 мың теңге. 

Қызықты мәлімет: біріншіден, қолма-қол ақшасыз төлемдердің жалпы көлемі тез өсуде, алайда орташа чек іс жүзінде қалыпты деңгейінде, яғни 2020 жылдың 8 айында 12 174 теңге және 2024 жылдың дәл сондай кезеңінде 12 648 теңге деңгейінде қалуда. Инфляцияны ескерсек, орташа чек нақты мәнде 50%-ке қысқарды, бұл шағын сауда үшін қолма-қол ақшасыз төлемдерді күнделікті пайдаланудың қарқынын көрсетеді. Бұл қазақстандықтардың цифрлық есеп айырысу әдістеріне сеніп, қолма-қол ақшаға қарағанда цифрлық төлемдерді көбірек пайдаланатынын растайды және бұл үрдіс олардың әдеттегі қаржылық мінез-құлқының бір бөлігіне айналуда.

Екіншіден, QR төлемдерінің кеңеюі. 2024 жылдың 8 айында QR транзакцияларының көлемі сомасы бойынша да, саны бойынша да POS-терминалдардан асып түсті. 10,2 трлн теңге сомасына 2,1 млрд QR транзакция, ал POS-терминалдар бойынша - 9,9 трлн теңгеге 1,7 млрд транзакция жүргізілді. Салыстырып қарағанда, өткен жылы QR төлемдері POS-терминалдар арқылы жасалатын төлемдерден 2 есе аз болды.

Ақырында, қолма-қол ақша туралы. Қолма-қол ақшасыз төлемдердің орташа чегі іс жүзінде өзгерген жоқ, ал нақты мәнде тіпті қысқарды десек те болады, дегенмен қолма-қол ақша алу операциялары бойынша кері үрдіс байқалуда: қазақстандықтар ақшаны сирек ала бастады, алайда бір рет алынатын ақшаның сомасы шамамен екі есе өсті - 2020 жылдың 8 айында 51 583 теңге болса, 2024 жылдың дәл сондай кезеңінде 101 707 теңге. 


Қолма-қол ақшасыз төлемдерге көшу

17 қазанда Астанада, **Forte Kulanshi Art Space** галереясында **«She Rug»** көрмесінің ашылуы өтті. Бұл бірегей экспозиция қазақтың ежелгі қолөнері – кілем тоқуды жаңғырту мен сақтауға арналған. Көрмеде шеберлердің Қазақстанның бай мәдени мұрасын бейнелейтін дәстүрлі әрі заманауи жұмыстары ұсынылған. 
 
Экспозицияда Түркістан облысының дарынды әжелері мен жас қолөнершілері қатысатын ShyraQ әлеуметтік жобасы аясында тоқылған кілемдер басты орын алады. Әр жұмыста қазақ тарихының ерекше рәміздері, мәдени құндылықтары, сондай-ақ қолөнершілердің өмірінің бір бөлігі бейнеленген. Сонымен қатар, көрмеде танымал гобелен шеберлері: Әлібай Бапанов, Мәлік Мұқанов, Ботагөз Төлеш, Құндыз Жилыбаева және Мереке Айдаршаның жұмыстарын көруге болады. Әлемдік мәдени мұраның маңызды бөлігі болып табылатын әлемдегі ең көне Пазырық кілемінің жаңғыртылған жәдігеріне ерекше орын берілген. 
 
*«She Rug» көрмесі қазақ халқының мәдени және тарихи мұрасының қайталанбас көрінісі болып табылады. ForteBank ежелгі ұлттық қолөнер – кілем тоқудың дәстүрлерін жаңғырту мен сақтауға бағытталған бұл жобаны мақтанышпен қолдайды. Біз қазақ өнері мен мәдениетінің қадірін түсінетін адамдарды жанданған тарихты және осы таңғажайып кілемдерді тоқыған шеберлердің жылу сыйлайтын туындыларын ерекше сезіммен тамашалау үшін көрмеге келуге шақырамыз» *– деп, **ForteBank Басқарма төрағасы Бекжан Пірматов көрмені тамашалауға шақырды**.
 
**Жобаның негізін қалаушы Сандуғаш Бейсенбекова: ***«Кілем функционалды тұрмыстық зат бола тұра, қазақ мәдениетінде шеберлікті, бірегейлікті және уақыт ағынын бейнелейтін терең мәнге ие. Бұл көрме дәстүр мен авангард стилін үйлестіре отырып, кілемді күнделікті көзге үйреншікті қалпынан бейнелеу өнерінің нысанына айналдырады». *
 
«She Rug» көрмесі қазақтың кілем тоқу өнерінің көркем құндылығын көрсетіп қана қоймай, сонымен қатар оның маңызды әлеуметтік миссиясына, яғни ауылда тұратын әйелдерге табыс табу және ежелгі қолөнерді жас ұрпаққа тапсыру мүмкіндігін ұсынуға ерекше көңіл бөледі. Көрменің кейбір экспонаттарын сатып алу мүмкіндігі бар.
 
*Астана қаласы, Достық көшесі, 8/1, ForteBank мекенжайында орналасқан «She Rug» көрмесіне 2024 жылғы 17 қазаннан бастап 8 қарашаға дейінгі кезеңде келулеріңізге болады. Кіру тегін. *

Forte Kulanshi Art Space галереясында қолдан жасалған  қазақ кілемдерінің көрмесі ашылды

Жобаға 8,8 млрд теңге инвестиция тартылды, оның 4 млрд теңге астамы - ForteBank берген қарыз қаражаты

«ForteBank» АҚ Петропавл қаласындағы (СҚО) «Qyzyljar» АЭА аумағында шере зауытының құрылысын және өндірістік қуатын кеңейтуді қаржыландырды. Жобаны «Даму» қоры арқылы проценттік мөлшерлемелерді субсидиялауды көздейтін «Кәсіпкерлікті дамытудың 2021-2025 жылдарға арналған ұлттық жобасы» мемлекеттік бағдарламасының қолдауымен «Қызылжар ағашы» ЖШС жүзеге асырды.
 
17 қазанда өткен зауыттың ашылу салтанатына Солтүстік Қазақстан облысының әкімі Ғауез Нұрмұхамбетов пен Премьер-Министрінің кеңесшісі Ермек Маржықпаев қатысты.
 
![image-18-10-24-10-51.jpeg](https://main.storage-object.pscloud.io/image_18_10_24_10_51_4c19026c29.jpeg)
 
**ForteBank-тің «Қызылжар ағашы» ЖШС-мен ынтымақтастығы**
 
«ForteBank» АҚ-ның «Қызылжар ағашы» ЖШС-мен серіктестігі 2022 жылы, яғни банк «Даму» қоры арқылы компанияның кредитін проценттік мөлшерлемесін субсидиялай және жеңілдікті талаптарды ұсына отырып, қайта қаржыландырған кезде басталды. Одан кейінгі жылдары банк қаржыландыруды жалғастырып, өндірісті кеңейтуге қосымша қаражат бөлді, бұл кәсіпорынның өндірістік қуатын екі есеге арттыруға мүмкіндік берді. Жобаны қаржыландырудың жалпы көлемі 8,8 млрд теңгеден астам соманы құрады, оның 4 млрд теңгеден астамы - ForteBank берген қарыз қаражаты.
 
![image-18-10-24-10-51-5.jpeg](https://main.storage-object.pscloud.io/image_18_10_24_10_51_5_a485e9684f.jpeg)
 
*«Жаңа зауыттың құрылысы Солтүстік Қазақстан облысының өндірістік инфрақұрылымын ғана емес, сондай-ақ республика экономикасын дамыту үшін де маңызды қадам болып табылады, өйткені зауыт өндірген өнімін экспортқа шығаруды жоспарлауда. Forte отандық өндірісті ұлғайтуға және экспорт қарқынын арттыруға бағытталған бастамаларды қолдауға ниеттеніп отыр. Біз соңғы 3 жыл ішінде бөлшек саудадағы кредиттерге қарағанда бизнес кредиттерді анағұрлым жылдам өсіріп, алғашқы ондыққа кіретін ЕДБ біріміз. 2021-2023 жылдары «ForteBank» АҚ-да заңды тұлғаларға берілген кредиттер жыл сайын 35%-ға, жеке тұлғаларға – 17%-ға өсті. Біздің мақсатымыз – жай ғана қаржыландыру емес, инновацияларды енгізуге және қазақстандық тауарлардың халықаралық нарыққа шығуына ықпал ете отырып, шағын және орта бизнес үшін сенімді серіктес болу. Біздің ынтымақтастығымыз жаңа бизнес бастамаларды жүзеге асыруда жалғасын тауып, отандық экономиканы жаңғыртуда маңызды рөл атқарады деп сенемін»,* – **деп айтып өтті «ForteBank» АҚ Басқармасының төрағасы Бекжан Пирматов.**
 
Бүгінгі таңда зауытта 225 адам жұмыс істейді, өндіріс қуатын кеңейтуге байланысты қосымша 300 жұмыс орны ашылады.
 
**Зауыттың өндірістік қуаты мен өнімі**
 
Зауыт жоғары дәлдіктегі жабдықпен жабдықталған және жылына 50 мың текше метрден астам ламинатталған шере шығаруға қауқарлы. Кәсіпорын суға төзімділігі жоғары, коммерциялық көліктердің шанақтарын қаптауға, ішкі және сыртқы құрылыс жұмыстары, құрылыс жұмыстары және т.б. үшін қолданылатын шере өндірісінде маманданатын болады.
 
![image-18-10-24-10-51-3.jpeg](https://main.storage-object.pscloud.io/image_18_10_24_10_51_3_ef7892bf11.jpeg)
 
**«Қызылжар ағашы» ЖШС бас директоры Челик Огузхан **өндірістің ерекшеліктері туралы төмендегі мәліметпен бөлісті: *«Бір қайың жұмырағашынан кептірілген және желімделгеннен кейін шеренің негізіне айналатын оннан астам жұқа парақтарды аламыз. Содан кейін олар бірнеше сағат бойы 600 тонналық жабдықтың қысымымен тығыздау процесінен өтеді. Ең соңында суға төзімділігінің жоғары болуымен және ұзаққа жарамдылығымен ерекшеленетін және шетелде сұранысқа ие шере жасап шығарамыз. Бізде CE, CARB халықаралық сапа сертификаттары және барлық қажетті сәйкестік сертификаттары бар. ForteBank-пен ынтымақтастықтың арқасында біз Жапония, Финляндия, Түркия, Малайзия және Тайвань елдерінен ең заманауи жабдықтарды сатып алдық. Жаңа зауыт қайың шересін шығаратын әлемдегі ең үздік 50 зауыттың қатарына кіреді. ForteBank-пен ынтыма*қтастықтың басты артықшылығы – қойылған міндеттердің барлығын жедел шешу және серіктестік қатынастар».
 
**Экспорттың болашағы**
 
Зауыт өнімі Германия, Польша, Литва, Латвия, Эстония, Чехия, Бельгия, сондай-ақ АҚШ сияқты елдерге экспортталады деп жоспарланып отыр. Өнім сапасының жоғары болуы және инновациялық өндіріс технологиялары зауытқа халықаралық нарықта табысты бәсекеге түсуге мүмкіндік береді, бұл жобаның Солтүстік Қазақстан облысы үшін де, сондай-ақ жалпы ел экономикасы үшін де маңыздылығын дәлелдейді.
 
Бүгінгі таңда «ForteBank» АҚ 850 млрд теңгені құрайтын портфелімен ірі бизнес пен ШОБ-ті кредиттеу көлемі бойынша Қазақстандағы ең ірі үш банктің бірі болып табылады.

ForteBank Петропавлда ағаш шере өндірісін дамытуға инвестиция салды

"ОйБой Camry" промо-науқанының жеңімпазы анықталды 

16 қазанда Астанада Forte қызметкерлері жаңа Toyota Camry75 автокөлігінің кілтін "ОйБой Camry" ұтыс ойынының биылғы екінші жеңімпазына табыстады. Ол 40 жастағы алматылық азамат Заңғар Тілеубаев, төрт баланың әкесі болды. ForteBank-тан бөліп төлеу арқылы тұрмыстық техника сатып алып, жеңімпаз атанды.
 
*«Маған хабарласқан кезде, бастапқыда сенбедім. Ең бірінші әйеліме хабарлап едім, ол маған «бұл алаяқтар, ешқандай ақша жіберме» деп айтты. Ал кешке ұлым Forte-нің Instagram парақшасын көрсетіп, менің расында ұтыс ойынында жеңіп алғанымды айтты»*, - дейді Заңғар.
 
Заңғар әйелі Салтанатпен төрт бала тәрбиелеп отыр. Жаңа Camry отбасылық өмірінде нағыз көмекші болмақ дейді.
 
*«Балаларымның бәрі үйірмеге барады - фортепиано, теннис, су добы. Жалпы кейде жан-жаққа кетіп қаламыз, оның үстіне Алматыдағы бітпейтін жол кептелісі де бар. Енді екі көлікпен бәріне үлгереміз. Балалардың жартысын мен, жартысын әйелім таситын болады»*, - дейді ол. 
 
Заңғар сондай-ақ Forte өнімдерін белсенді қолданатынын атап өтті: «Өмірім ForteBank-пен тығыз байланысты. Біздің зауыт Forte қызметін пайдаланады. Жалақы түсетін картам бар. Сонымен қатар несие де алып, Black несие картасын да қолданамын. Ал жақында Solo картамды Visa Signature-ге ауыстырдым. Ол жылына 10 демалыс аймағына тегін кіруге мүмкіндік береді. Банк карталарының бонустары да өте жақсы. Олардың қалай жиналып жатқанын қадағалап отырамын».
 
2018 жылдан бастап "ForteBank" АҚ әр тоқсан сайын автомобиль ойнатады. Қазіргі таңда 39 адам жаңа автокөліктің иесі атанып үлгерді, тағы бір көлік жылдың соңына дейін ойнатылады. Бұл жолы "ОйБой Camry" промо-науқанына 17 мыңнан астам адам қатысты. Жеңімпаз Instagram-да кездейсоқ сандар генераторының көмегімен анықталды. Ұтыс ойынының нәтижесі ForteBank-тің Instagram-дағы парақшасында тікелей эфирде көрсетілді.
 
ForteBank әр үш ай сайын Toyota Camry ойнатады, ұтыс ойыны 2024 жылдың 23 желтоқсанына дейін жалғасады. Қатысу үшін 100 000 теңгеден басталатын сомаға несие ресімдеу немесе Forte-де қайта қаржыландыру қажет. ForteBlack картасының несиелік лимитін пайдалану арқылы да қатыса аласыз. Одан кейін үшін Forte мобильді қосымшасындағы «Промо» бөлімінде «Қатысқым келеді» (Хочу участвовать) батырмасын басу қажет. Ұтыс ойынының толық шарттарын мына [сілтемеден](https://forte.kz/kk/promo/oiboy-camry) біле аласыз.

Новости

Объявления